อาหาร

กานพลู สมุนไพรในแถบเอเชีย บ้านเราจะขายในร้านสมุนไพร แต่ที่เนปาลเห็นวางขายในตลาดทั่วไป เป็นเครื่องเทศด้วย ใครที่เคยทำฟัน อาจได้กลิ่นของ clove oil หรือน้ำมันกานพลูที่หมอฟันใช้บรรเทาอาการปวด กานพลูใช้ประโยชน์ได้มากมาย เช่น ช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน ดับกลิ่นปาก ขับลม สารพัดสรรพคุณ  กลั่นออกได้จะได้น้ำมันกานพลูที่มีคุณสมบัติเทียบกับน้ำหนักของน้ำ จะหนักกว่า้น้ำ  คนเมืองเหนือเรียกว่า "จั๋นจี๋" ©สุภฎารัตน์

บ้างว่า กินอร่อยเหมือนคะน้า บ้างว่า อร่อยดี แต่เมื่อได้ชิมด้วยตนเอง กลับไม่แน่ใจว่าอร่อยหรือไม่ บ้านเพื่อน เขาปลูกไว้ตั้งแต่ต้นอ่อนๆ  ตอนนี้ได้ดอกได้ผล เราก็เลยเก็บภาพมาฝากค่ะ ผลอ่่อน ลองมากินแล้วไม่อร่อย ขม เฝื่อน เหนียว ดอกค่อนข้างใหญ่เมื่อเทียบกับมะเขือทั่วไป ใบที่เก็บกินได้ ใบแก่อ่อนประมาณนี้เก็บมากิน ต้องทำให้สุก ไม่งั้นจะเหม็นเขียว ใบไม่มีขนนะคะ เกลี้ยงอย่างนี้แหละ เอามาผัดดูจะลงตัวที่สุด หลายคนว่าอร่อย แต่ตัวเองกินแล้ว ยังคิดว่า ไม่ค่อยชอบเท่าไหร่ พยายามจะอร่อยแต่ยังไม่กล้าพูดได้เต็มปากเต็มคำ อีกอย่างไม่รู้เราติดภาพหรือเปล่า มะเขือเคยกินแต่ผล แถมใบมันยังคล้ายๆใบลำโพงอีกแน่ะ...

ชมรมคุ้มครองผู้บริโภคเชียงใหม่และเครือข่าย ประกาศแถลงการณ์พร้อมมอบจดหมายเปิดผนึก ให้ เลขาธิการคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค เนื่องในวันคุ้มครองผู้บริโภคเชียงใหม่ 2556 “สินค้าอาเซียน สินค้าไทย เลือกซื้อ เลือกใช้ ให้ปลอดภัยไว้ก่อน”ซึ่งจัดโดยจังหวัดเชียงใหม่ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่,ชมรมคุ้มครองผู้บริโภคเชียงใหม่ และเครือข่าย กลุ่มชุมชน  เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคมที่ผ่านมา โดย กลุ่มเยาวชน เป็นตัวแทนในการมอบจดหมายเปิดผนึก ให้นายจิระชัย มูลทองโร่ย เลขาธิการคณะกรรมการ  เรื่อง ข้อเสนอต่อปัญหาความปลอดภัยของสินค้าไทย...

ถ้าจะถามว่าถั่วเน่าอะไรที่คล้ายนัตโต๊ะ ก็คงจะตอบว่า "ถั่วเน่าซา" ซื้อจากกาดนัด -ตลาดนัด แม่ค้าชาวไทใหญ่ วางขายรวมกับสินค้าอื่นๆมากมาย เป็นสินค้าวัฒนธรรมอาหารการกินของไทใหญ่ ถามว่าเป็นของไทใหญ่หรือ เขาก็บอกว่า เป็นของไทใหญ่ เแ่ต่พอกลับไปบ้านที่เชียงราย ญาติพี่น้องก็บอกว่า บ้านเราสมัยก่อนก็ทำกันอย่างนี้ เข้าใจว่าอิทธิพลอาหารชายแดน จากไทใหญ่ ไทลื้อ พร้อมกับอธิบายวิธีทำ ว่าหมักอย่างไร และห่ออย่างไร ตรงห่อนี่แหละน่าสนใจ เพราะจะใช้ใบผาแป้งห่อ และการห่อ จะต้องกลับด้านหลังใบที่มีขนสากๆนั่นแหละห่อ ดังนั้นก็คิดว่า ถั่วเน่าซาแบบห่อด้วยใบผาแป้ง ก็อาจเป็นของไทใหญ่และอาจเป็นของคนเมืองชายแดนเชียงราย ด้วยเหมือนกัน วัฒนธรรมชายแดน...

สำหรับคนชายแดนภาคเหนือ  อาหารไทยใหญ่ หรืออาหารไตก็มักเป็นที่รู้จัก แต่เมื่อกระแสอาเซียนมาแรง เราก็พบว่า มีร้านอาหารไต หรืออาหารไทยใหญ่มากขึ้น ทั้งการเผยแพร่ความรู้ เมนูอาหาร รวมถึงการมีร้านอาหารไตเพิ่มขึ้นหลายแห่ง ชวนน้องเปิ้ล กนกรัตน์ นักข่าว สวท.เชียงใหม่   ไปชิมอาหารไตกัน ใกล้ย่านสถานีขนส่งช้างเผือก เป็นร้านเล็กๆ ชื่อร้าน.. @เฮือนคำ เปิ้ลชวนน้องโม ดีเจเสียงภาษาไตของ สวท.เชียงใหม่ไปด้วย น้องโม เป็นทั้งดีเจ พิธีกรงานต่างๆของพี่น้องไต เสมือนเป็นพรีเซนเตอร์ของพี่น้องไต...

เมื่อเส้นทางขึ้นดอยตุง กลายเป็นเส้นทางสายใหม่  เส้นทางสายเก่า ก็ถูกลืม แต่ไม่ใช่เสียทั้งหมด มนต์เสน่ห์ของเส้นทางสายเก่า ยังคงมีอยู่ไม่เสื่อมคลาย สำหรับ ผู้คนที่ชื่นชอบ ข้าวแรมฟืน ชื่นชอบข้าวซอย หรือก๋วยเตี๋ยวฮ่อ  เพราะอาหารที่ว่า อยู่บนเส้นทางสายเก่า มีร้านขายข้าวแรมฟืนหลายเจ้า ร้านใหญ่่ๆก็มี วันนี้ นำภาพมาฝาก เป็นภาพข้าวฟืน ร้านเล็กๆ แต่อยู่มานาน เก่าแก่แล้ว  แต่ก็มีข้อสงสัยหนึ่งคือ จะเรียกว่า ข้าวฟืน หรือข้าวแรมฟืน หรือข้าวลัีงฟืน  เรียกอะไรกันแน่ คนรุ่นหลัง มีเรื่องเล่าไม่เหมือนกัน...

หน้าร้อนก็ร้อนมากอยู่แล้ว เราทำลายอากาศดีดีของบ้านเราด้วยการเผาป่า อย่าเพิ่มอากาศไม่ดีให้บ้านของเรา หยุดการเผาขยะ นอกจากช่วยกันดูแลอากาศของเรา ยังเป็นการป้องกันความเสี่ยงต่อสุขภาพ โดยเฉพาะกลุ่มเด็ก กลุ่มพ่ออุ้ยแม่อุ้ย และกลุ่มที่มีโรคภัยไข้เจ็บที่ภาวะร่างกายค่อนข้างอ่อนแอ แต่ที่จริงไม่ว่าใครก็พร้อมจะป่วยได้ ถ้าต้องสูดอากาศที่มีภาวะหมอกควันคลุมเมือง หากเรามองทะลุหมอกควันที่รุนแรง ก็ยิ่งน่าเป็นห่วง เพราะนั่นคือการเผาป่า ป่าที่บ้านเราเหลือพื้นที่ความอุดมสมบูรณ์น้อยลงทุกวัน และในทางกลับกัน เราลองมาเตรียมปลูกต้นไม้กันเถอะค่ะ แม้จะต้นเล็กต้นน้อย ก็มีความหมายทุกต้นค่ะ ปลูกในบ้านเรา ในสวนของเรา ไม่ว่าจะมีพื้นที่มากน้อย ขอเพียงติดหัวใจให้กับต้นไม้ ก็มากพอที่จะเห็นต้นไม้เติบใหญ่ แล้วหน้าแล้ง หน้าร้อนอย่างนี้จะชวนปลูกต้นไม้หรือ ไม่รอหน้าฝนหรือ...

เริ่มต้นจากอาจารย์ท่านหนึ่งให้ต้นมา ปลูกง่ายมากมาก ใช้วิธีปักชำก็ได้แล้ว  ยอดอ่อน เด็ดเอาไปทำอาหาร ลวก,ผัก,แกงรวมกับผักอื่น ส่วนใบจะมีสีเขียวใส มัน ลำต้นมีขนสั้นๆ แต่ไม่ระคายมือ พุ่มสวยด้วยใบเขียวใส ดอกม่วงขาว ชูช่อให้ชื่นใจอยู่เสมอ แม้ไม่มีกลิ่นหอม แต่ให้ความรู้สึกสบายตา อ่อมแซบ,เบญจรงค์ห้าสี,ลืมผัว,ตำลึงหวาน,บุษบาริมทาง ชื่อวิทยาศาสตร์ :Justicia Gangetica ชื่อวงศ์:Acanthaceae ชื่อสามัญ:Chinese violet,coromandel ยอดอ่อนมีให้กินได้ตลอดปี ปลูกเพียงต้นสองต้น จะขยายเป็นพุ่มใหญ่มาก  ใช้วิธีแบ่งลำต้นที่แตกย่อยออกมาหรือใช้กิ่งแก่ ก็ปลูกได้เช่นกัน เคยปลูกใส่ถุงดำไว้เรื่อยๆ เอาไปแบ่งคนนั้นคนนี้ นับเป็นอาหารเป็นพืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์เย็น การนำมาใช้ทางยาก็มีการแนะนำมากมาย...

(update)ข้าวหนุกงา ของอร่อยสำหรับหน้าหนาวบ้านเฮา เป็น งาคลุกข้าวเหนียว หอมมัน อร่อย มีประโยชน์ต่อสุขภาพ งาที่นำมาทำข้าวหนุกงา คืองาขี้ม้อน หรืองามน หรือคนดั้งเดิม เราจะเรียกว่า งา ก็หมายถึงงาขี้ม้อนโดยอัตโนมัติ  ชื่อสามัญ : งาขี้ม้อน (perilla) ชื่อวิทยาศาสตร์ : Perilla frutescens วงศ์ : Lamiaceae ส่วนงาดำ ,งาขาว/งาหม่น(ภาษาเหนือ -หมายถึงงาที่ไม่ใช่สีขาว...

บ่าแต๋งลายหรือแตงไทย ผลไม้ในสวนครัว เริ่มจะหายากแล้ว เมื่อเทียบกับแตงโม หรือแคนตาลูปที่ไปตลาดทีไร เป็นต้องมีขายให้ซื้อหา  บ้านเราคุ้นเคยกับบ่าแต๋งลาย จนเหมือนกับว่า เป็นผลไม้ของบ้านเราแต่ดั้งเดิม แต่ที่จริงแล้ว บ่าแต๋งลายหรือแตงไทย ไม่ได้มีถิ่นกำเนิดในไทย แต่เข้ามาเมืองไทยเมื่อใดไม่ปรากฎหลักฐาน ทุกภาคของไทยไม่ว่าที่ราบลุ่มถึงบนเขาสูงปลูกแต๋งลายมาเนิ่นนานจนเป็นพืชพื้นบ้านเราไปแล้ว ลวดลายของบ่าแต๋งลาย ทั้งผิวเปลือกนอกและสีเนื้อผลสุก เป็นหนึ่งในลักษณะเด่นของบ่าแต๋งลาย นอกจากนี้ ลักษณะเด่นของบ่าแต๋งลายอีก2 เรื่อง  ก็คือ กลิ่นหอม และรสชาตอร่อยหวานธรรมชาติ ซึ่งทั้งสามลักษณะเด่นของบ่าแต๋งลาย ประกอบกันเป็นเสน่ห์ของผลไม้ตระกูลแตงชนิดนี้ บ่าแต๋ง เป็นภาษาคำเมืองล้านนา...

กระเจี๊ยบเขียว คำเมืองล้านนาเรียกว่า มะเขือมื่น คำว่า "มื่น" หมายถึง "ลื่น"    ตอนเพาะมีเยอะมาก แต่เอาไปแจกคนอื่นเป็นส่วนใหญ่ เหลือไว้ 5-6 ต้น เพราะมีพื้นที่น้อย        ดอกสวย   ลองหามาปลูกไว้รับประทาน อร่อย มีประโยชน์มากมาย